هندسه و جنبش شناسی چین خوردگی نهشته های نیوژن گستره ماه نشان

در پانه های چین و راندگی که به صورت نازک پوست دگر ریخت می شوند نحوه دگر ریختی ارتباط نزدیکی با مقاومت در برابر لغزش در راستای سطح های فراکنشی و حضور طبقات کم ژرفا و ژرف فراکنشی دارد. در کمربند چین خورده میانه-ماه نشان، طبقات فراکنشی و شکل پذیر در سطح های پایینی (سازند سرخ بالایی) نقش به سزایی در نحوه دگرریختی گستره بازی می کنند. به منظور شناسایی هندسه چین خوردگی، تفکیک سازوکارهای چین خوردگی و تعیین ژرفای فراکنش، اقدام به جمع آوری اطلاعات و عملیات صحرایی در جنوب باختر شهر میانه شد. وضعیت چین خوردگی ها و ساختارهای این گستره به گونه ای ویژه از سایر ساختارهای گستره و حتی نواحی همسایه مانند البرز متمایز است و به علت بالاآمدگی گنبدهای نمکی و شکل پذیر بودن مارن های سازند سرخ بالایی پیچیدگی زیادی را به الگوی چین خوردگی داده است. برای تحلیل پیچیدگی این الگوی ساختارها از مشخصات رسوب شناختی و محیط رسوبی در راستای تفسیر و تاریخ گذشته این گستره، مطالعه سنگ های رسوبی، ارایه داده هایی از محیط های رسوب گذاری آن ها و جغرافیای دیرینه نیز استفاده شد. بعد از تحلیل واحدهای رسوبی و ساختارهای رشدی تشکیل شده در گستره، به منظور تحلیل ساختاری ناحیه میانه، شش برش ساختاری aa’، bb’، cc’، dd’، ee’، ff’ پیمایش و تهیه شد. میزان کوتاه شدگی حاصل از دو برش aa’ و dd’ به ترتیب 65/46 و 05/38 درصد بدست آمد که به طور میانگین 3/42 درصد می باشد، این نرخ در بخش های گوناگون البرز و زاگرس از 16 تا 30 درصد متغییر می باشد. علت این اختلاف درصد کوتاه شدگی آن است که کوتاه شدگی در این گستره به صورت محلی است و تحت تاثیر عواملی مانند شیب حوضه و گسل های ژرف و لایه های کم قوام موجود در سطح فراکنشی گستره قرار دارد. با بررسی هایی که انجام گرفت سازوکار اصلی چین خوردگی نهشته های این گستره از نوع فراکنش (decollement) و چین پیشروی گسله یا چین خم گسله (fault propagation fold or fault bend fold) می باشد که مواد تبخیری موجود در توالی (گچ و نمک) نقش مهمی در این چین خوردگی ها دارند. در این پژوهش به دلیل وسعت زیاد محدوده و ایجاد ارتباط بین ساختارها از داده های ماهواره ای استفاده گردید که به کمک روش های دورسنجی و استفاده از داده های ماهواره ای، شامل آماده سازی، بارزسازی داده های ماهواره ای واضح شده aster و etm+ برای تفکیک واحدهای سنگی گستره، تهیه ی نقشه ی زمین شناسی اولیه از تصاویر ماهواره ای aster و etm+ برای کنترل و تکمیل نقشه ی زمین شناسی- ساختاری صورت گرفت. برای به دست آوردن تغییرات دامنه به طول موج چین ها، تحلیل کنتور تنش و به دست آوردن درصد کوتاه شدگی گستره، مدل سازی عددی برروی یکی از برش های ساختاری این گستره (برش aa’) در محیط های نرم افزاری etabs ، abaqus و matlab انجام شد که درصد کوتاه شدگی برای این برش با استفاده از مدل سازی در نرم افزار متلب در حدود 8/46 درصد به دست آمد. این میزان کوتاه شدگی با محاسبات حاصل از کاربری روش باسک برای برش ساختاری aa’ درصد(5/ 46) مطابقت بسیار خوبی دارد.